Cabot tragopaan

Tragopan caboti (Gould, 1857)

Tekst en foto's door André van der Wielen (voorheen eigenaar van Tragopanerie "De Valendries"), fam.vanderwielen@wanadoo.nl

Herkomst

Zuidoost China in het bergland van Fokien en Kwangtoeng.

Beschrijving

De haan heeft een zwarte voorzijde van de kop en kuif, zwarte oorstreek en band langs de nek en over de borst. De naakte gezichtshuid is geel-oranje, de naakte keellap is geel met een kobaltblauwe rand en met purperen vlekken, de zijkanten van de nek zijn rood-oranje, de grondkleur van het lichaam is verder bleek bruin-geel, zwart omrande, vlekken. De vleugels en staart zijn met bruin en lichtgeelbruin gevlekt, de staartveren hebben zwarte punten. Het oog is bruin, de hoorns zijn blauw, de poten roze-grijswit. de lengte bedraagt 61 cm. De hen heeft op de bovenzijde zwarte en bruinrode vlekken en driehoekige witachtige tekeningen, de onderzijde is grijsbruin met grote witachtige vlekken. De naakte huid om het oog is oranje. Het zijn uitgesproken boomvogels, ze klimmen en klouteren graag door de takken van de volièrebeplanting daarbij laten ze deze niet ongemoeid. In het wild bestaat het voedsel voornamelijk uit vruchten, bladknopen, insecten en zaden. In gevangenschap hebben we echter uitstekende fazantenvoeders ter beschikking.
De Cabots werden in 1882 voor het eerst in Londen en Berlijn ingevoerd spoedig daarna behoorde ze tot de meest gehouden soorten die echter na de eerste wereldoorlog vrijwel geheel verdween en na de tweede wereldoorlog was bijna niets meer over.
Op dit moment proberen diversen kwekers met al hun kennis en kunde, deze vogel doormiddel van verschillende Chinese importen weer op de kaart te zetten. Het is voor velen een lange weg te gaan maar er worden door middel van KI (kunstmatige inseminatie) en nieuwe bloedlijnen al zeer goede resultaten neergezet. Uit deze nieuwe lijnen zijn al diverse jonge vogels op natuurlijke wijzen geboren. Uit o.a. België komen veel belovende dieren die daar met de grootste zorg, en uit nieuwe lijnen zijn gekweekt. Het zal dan ook niet al te lang op zich laten wachten, of meerdere liefhebbers kunnen tegen redelijke prijs deze mooie vogel in hun volière krijgen.
Eén waarschuwing blijft op zijn plaats er zijn nog steeds oude bloedlijnen in omloop die misschien wel kruisingen in zich mee dragen, wat uiteindelijk weer voor soort onzuiveren vogels kan zorgen. Helaas kom je die nog overal tegen.
Ook deze vogels komen tot hun recht in een grote volière. In een kleine volière worden ze meestal niet erg oud. De haan gaat te gronde aan een soort beroerte, zonder dat men tervoren iets van zijn toestand vermoed had. Ook zijn zij bijzonder gevoelig voor Aspergillose (schimmelziekte). Wat de Cabots Tragopanen in kleur missen wordt goed gemaakt door hun tamheid en aanhankelijkheid. De broedtijd bedraagt 29 dagen, de kuikens hebben grote behoefte aan warmte en moeten de eerste maanden in een opfokruimte met constante warmte, à 30 graden gehouden worden. Het opfokvoer bestaat uit fazanten-opfokvoer, veel fijn gesneden groenvoer. Hard voer mag pas gegeven worden als de vogels tenminste twee maanden oud zijn.

In het kort:

Status in gevangenschap in Nederland, Duitsland en België: Zeldzaam.
Karakter: Zeer rustig.
Advies huisvesting: Buitenvolière met bescherming tegen weersinvloeden, veel mogelijkheden tot klimmen in takken.
Voedingsadvies: sierhoenderkorrel met laag eiwitgehalte, aangevuld met veel groenvoer en fruit.
Samenstelling fokparen: van nature monogaam, 1 haan met 1 hen.
Geslachtsrijp vanaf 2 jaar
Broed seizoen: Vanaf april
Aantal eieren: 4 tot 6
Broedduur: 28 dagen
Ring maat: 14mm

Valt onder CITES lijst 1
Valt onder EG-CITES basis verordening: A
Valt onder Flora en Fauna wet artikel 13: Ja

Uitzonderingen op Flora en Fauna Wet artikel 13: In gevangenschap geboren dieren, indien is voldaan aan de volgende voorwaarden. Bij import of export naar of vanuit de EG is een CITES-invoer/uitvoer document vereist. Bij bezit dient de legale afkomst van het dier aangetoond te kunnen worden. De vogel moet voorzien zijn van een vaste voetring. Bij elke vogel moet een EG-certificaat aanwezig zijn. Er moet een administratie gevoerd worden waar de herkomst, het vertrek naar, en de eventuele sterfte uit blijkt.

Cabot tragopaan, haan (klik voor vergroting)

Ervaringen met de Cabot tragopaan

Sinds 1982 heb ik mij volledig toegelegd op het houden en kweken van tragopanen.
Satyr tragopanen waren in die tijd redelijk voor handen maar de Temminck tragopanen waren er nog niet zo talrijk. En als je er al aan kon komen dan waren ze ontzettend duur.
Je kunt die tijd vergelijken met de Cabot tragopaan in deze tijd, eigenlijk nog veel te duur, maar ja je wil graag je collectie kompleet maken en de uitdaging aan gaan om deze soort te kweken. En met kweken bedoel ik kweken op een natuurlijke manier en niet via KI, dat is voor mij geen optie.
Ik had in mijn hoogtijdagen zes paren Cabots tegelijk, maar ik heb wel 18 individuen meer gehad in de afgelopen acht jaar want dat is de tijd dat ik met Cabot tragopanen probeer te kweken.
Dit was zomaar geen gelopen race, telkens als je dacht iets te hebben dan verloor ik wel een haan of hen aan een plotselinge dood of een andere onverklaarbare ziekte of wat dan ook.
Vele naar de gezondheidsdienst in Utrecht gebracht en deze vakbekwame mensen hadden nimmer een goed antwoord. Het gekke was dat de andere tragopanen nooit iets hadden en de Cabot telkens wel.
Voor mij werd steeds duidelijker dat deze soort hier in Europa één was van het zwakke soort.
Van diverse kwekers heb ik voor veel geld verschillende hanen en hennen geprobeerd maar nimmer met een bevredigend resultaat.
Al doende ging ik me afvragen of ze zich ook werkelijk konden voortplanten, sterker nog ik geloofde er niets van. Omdat te weten te komen bracht ik een proefparing tot stand met een Cabot x Temminck. Hieruit concludeerde ik dat het nimmer lukte om kuikens te krijgen als ik een Cabothaan kruiste met een Temminck hen. Wel een Temminckhaan aan een Cabothen.
Met die wetenschap (en de nodige kippensoep) wist ik dat de fout bij de hanen moest zitten.
Dit was ook de conclusie van diverse liefhebbers die zich ook al in de ronde gekocht hadden maar nog steeds geen resultaten.
Het bekende KI verhaal ging steeds meer een rol spelen bij het beantwoorden van de vraag, kan ik Cabot kweken.
En dit was nu net voor mij een doorn in het oog, ik wilde niets van KI weten maar gewoon een natuurlijke bevruchting zoals ik dat al jaren ken van mijn andere tragopanen.
Toch is het resultaat wat ik nu koester een resultaat dat er alleen dankzij dat is gekomen.
Momenteel kweek ik met dieren die uit een ki project komen, het zijn afstammelingen van import vogels uit China.
Van die vogels heb ik dieren aangekocht en hebben bij mij uiteraard met een goede verzorging, voor natuurlijk bevruchte eieren gezorgd.

Het project heeft ten doel om de fouten die er in de loop van de velen jaren zijn in geslopen eruit te halen.
Door de vele broer x zus kruisingen is het geslacht van de Cabot ernstig verslechterd.
De kruisingen zijn zo ver door gevoerd dat de vogels zich zelf niet meer kunnen voortplanten, althans het gros niet meer.
Doordat een aantal kwekers de moeite heeft genomen om zoveel mogelijk nieuwe combinaties te maken uit verschillende importen uit Amerika en China versus dieren die al in Europa aanwezig waren, is het gaande weg mogelijk aan het worden om weer natuurlijk te kweken. Ik ben en blijf zelf tegen KI maar ik moet toch toegeven dat het zonder de inzet van KI kwekers het op dit moment misschien nog steeds niet mogelijk was om de Cabottragopaan zelf te kweken.
Toch wil ik een duidelijke waarschuwing meegeven aan ieder die wil kweken met Tragopanen.
Zorg voor de toekomst, zorg dat u zo zuiver mogelijk kweekt met deze mooie vogels.
Het word steeds moeilijker om dieren uit de natuur te halen, en dat is op zich misschien wel een goede zaak ook, maar des te zorgzamer moeten we om gaan met de vogels die we hebben.
Helaas moet ik constateren dat in den landen vele kruisingen het hok ontsieren, met als gevolg dat we onze mooie zuivere dieren op den duur kwijt zullen raken.
Op deze website heb ik één en ander geschreven om zelf een analyse te kunnen maken of uw vogels voldoen aan wat ze moeten zijn. Verder zijn er diverse goede boeken om kennis op te doen. En met vragen bent u altijd welkom.

Cabot tragopaan, haan
Cabot tragopaan, haan
Cabot tragopaan, hen
Cabot tragopanen, koppel
Cabot tragopaan, hen
Borsttekening hen
Een jong koppel
Cabot tragopaan, hen
Cabot tragopaan, haan
Cabot tragopaan, jonge haan
Baltsende Cabot haan